Over ‘iets’ …
door Marc Bittremieux – mei 2023
Vanuit een drievoudige invalshoek, geïnspireerd op Bonaventura uit de 12de eeuw, beschrijft hij drie benaderingswijzen van de ene en ondeelbare werkelijkheid.
Na een korte beschrijving van de eerste twee benaderingswijzen: de zintuiglijke benadering en de mentale benadering, legt hij uitvoeriger de klemtoon op de derde benadering: de innerlijke beleefde werkelijkheid. Hierbij komt het gegrepen worden, het bewogen worden door ‘iets’ dat ‘buiten’ de mens ligt, maar waardoor niet iedereen, of toch niet even sterk, innerlijk bewogen wordt. Het kan een ervaring van schoonheid zijn, het kan een grenservaring zijn …
Hoe moeten we deze ‘bron’ die mensen raakt noemen, ‘iets’ buiten de mens, ‘iets’ transcendents … .
Je kan hieronder reageren op deze benadering van dat transcendente ‘iets’?
Misschien is ‘iets’ wel het meest accurate woord om aan te geven wat ons innerlijk beweegt. Zodra iemand een bepaalde invulling geeft, wordt dat ‘iets’ ingeperkt in een of andere definitie of beschrijving, zoals godsdiensten dat doen. Ze noemen het dan God, of Krishna, of noem maar wat.
Ook wie gegrepen wordt door de Kosmos, door de Evolutie, door Bewustzijn … perkt de ruimte van het ‘iets’ in.
Mystici hebben steeds aangegeven dat God niet ingevuld mag worden, niet afgebeeld, dus conceptueel niets is – niet-iets. Dat geeft misschien de indruk dat ‘iets’ ook geen goed begrip is. Inderdaad, maar het is misschien wel het meest ‘onschuldige’ woord. Volgens mij gaat het over het verschil tussen ‘iets’ op conceptuele wijze begrepen en ‘iets’ op perceptuele wijze begrepen. Conceptueel is ‘iets’ een nietszeggend woord dat het minste risico loopt ingevuld te worden vanuit een ideologisch standpunt of dogmatisch … Maar perceptueel is dat ‘iets’ zo breed dat alles in aanmerking kan komen om bij mensen een innerlijke beleving uit te lokken.
Het is zoals oosterse mensen (boeddhisten o.a.) zeggen: het is ‘leeg’ en tegelijk ‘vol’, leeg voor het denken, vol voor de beleving.